در سوم رجب آن سال، غمی سنگین و جانکاه بر دل سامراء افتاده بود. آسمان و
زمین می‌گریستند. دقیقه‌ها و ثانیه‌ها نای حرکت نداشتند. آثار سم لحظه به
لحظه در وجود مبارکش ظاهر می‌شد و عروج ملکوتی آن حضرت را خبر می‌داد. امام
نور و هدایت، تنها و غریبانه به دست بدترین مردمان جان می‌داد.
آه
از ستم ظالمان! آه از مظلومیت و غریبی‌ات که غربت بقیع و توس را یادآوری
می‌کرد. تنها دست‌های مهربان فرزندت امام حسن عسکری همدمت بود و یاریگرت،
سلام بر لحظه عروجت به سوی نور و رحمت! سلام بر اندیشه های الهی و نابت که
هدایتگر گم کردگان راه بود و سلام بر شهادتت که داغی سنگین و همیشگی بر دل
مؤمنان نهاد.
امام حضرت امام علی بن محمد الهادی علیه‌السلام در نیمه ذیحجه، سال 212
هجری در «صریا» (نام روستایی در 6 کیلومتری
مدینه که حضرت موسی بن جعفر علیه‌السلام آن را تاسیس کرده بود) چشم به جهان گشودند.
پدر آن گرامی، پیشوای نهم،
حضرت جواد علیه‌السلام و مادرش بانوی گران قدر و با فضیلتی به نام «سمانه
مغربیه» است که به «سیده ام الفضل» معروف بود. (مناقب، ج 4، ص 401)
اسم شریف آن جناب علیّ بود؛ و کنیّت ابوالحسن، و چون حضرت امام موسی و امام
رضا علیهما السّلام را نیز ابوالحسن می‌گفتند، از جهت تعیین، آن جناب را ابوالحسن الثّالث می‌گویند.
مشهورترین القاب آن حضرت نقی و هادی است. (گاهی آن حضرت را نجیب و مرتضی و
عالم و فقیه و ناصح و امین و مؤتمن و طیّب و متوکّل می‌گفتند) و لکن لقب
اخیر را آن حضرت مخفی می‌کرد و اصحاب خود را فرموده بود از این لقب اعراض
کنید به جهت آن که لقب خلیفه متوکّل علی اللّه بود در آن زمان. (منتهی
الآمال، شیخ عباس قمی، ج 3، ص:1836)
از جمله القاب آن حضرت یکی نقی است یعنی پاکیزه از جمیع عیوب؛ و این
اشارتست به عصمت و طهارت آن حضرت و پاکیزگی از عیوب حسبی نسبی با آنکه آن
حضرت نقاوه و برگزیده ائمه عظام و اجداد کرام خود است. دیگر از القاب آن.
حضرت هادی است زیرا که او را نماینده مردمان است. (وسیلة الخادم إلی
المخدوم، الخنجی، ص:182)
برگرفته از تبیان
